Een van de rijkste Nederlanders van de negentiende eeuw was een vrouw: Johanna Borski. Alleen al haar geld en effecten waren naar schatting 4 miljoen gulden waard (ongeveer 40 miljoen euro in hedendaags geld). Daarnaast bezat ze veel huizen en grond. Zo was ze eigenaresse van zes panden in Amsterdam en enkele buitenplaatsen met uitgestrekte percelen in de duinen bij Haarlem. Landgoed Elswout, waar de zakenvrouw graag en vaak verbleef, is hiervan de bekendste. Haar rijkdom was voor een aanmerkelijk deel haar eigen verdienste; haar bijzondere positie als vrouw in een mannenwereld heeft op belangrijke momenten eerder in haar voordeel dan in haar nadeel gewerkt.
Johanna Borski stamde uit een familie van textielhandelaren. Ze werd op 26 augustus 1764 in Amsterdam geboren als Johanna Jacoba van de Velde. Haar vader Johannes van de Velde (1732-1787) was koopman in vlas, de grondstof van linnen. Hij verdiende daar goed mee, maar het gezin behoorde zeker niet tot de rijkste van Amsterdam. In december 1790 trouwde Johanna in de Oude Kerk met Willem Borski (geboren 16 januari 1765), die op de Amsterdamse beurs actief was als makelaar in onder meer graan en rijst.
Op het eerste gezicht was dit een zeer alledaags huwelijk, tussen een man en een vrouw van ongeveer dezelfde leeftijd, die dicht bij elkaar in de buurt woonden (Johanna woonde op de Oudezijds Achterburgwal bij de Bethaniënstraat; Willem aan de Amstel, op het ’s-Gravelandseveer) en die tot dezelfde brede laag van enigszins welgestelde kooplieden behoorden. En al klonk de naam Borski exotisch, het was alweer anderhalve eeuw geleden dat Willems overgrootvader vanuit Westfalen naar Utrecht was gekomen, waar hij zich had gevestigd als distillateur. Later zou echter blijken dat dit huwelijk toch een bijzondere gebeurtenis was geweest. Het had twee personen met uitzonderlijk zakelijk talent aan elkaar verbonden.
Lees het hele verhaal op de website van Historisch Nieuwsblad.