Middag en Humster
Middag-Humsterland bestaat uit twee gebieden, die zich onderscheiden van het omliggende land: Middag – Middag komt van 'mid oog' en betekent 'middelste eiland'. Humsterland is vernoemd naar de middeleeuwse stam die er woonde: de Hugmerki. Hugmerchi is van oorsprong dan weer een ander woord voor 'kerspel'. Een kerspel is te vergelijken met een huidige gemeente en was een gebied waarbinnen werd rechtgesproken.
Begeerlijk land voor pioniers
Ruim drieduizend jaar geleden vormde het Middag-Humsterland nog het Noord-Nederlandse kustgebied. Het was een gebied dat zich ongestoord ontwikkelde, steeds minder onder water kwam te staan en geleidelijk aan begroeid raakte. Dit bleef voor de bewoners van de Drentse Zandgronden niet onopgemerkt. Het was (en is) een uitstekend weidegebied voor hun vee en de grond oogde vruchtbaar. De vroege pioniers speurden de horizon af naar natuurlijke verhogingen in het landschap. Want ook al was de zee rustig, er was geen enkele bescherming tegen. De eerste bewoners bereikten het kustgebied door de rivieren te volgen, die vanaf de Drentse Zandgronden de zee in stroomden. Het huidige Reitdiep vindt bijvoorbeeld haar oorsprong in deze oerstromen. Op een zeker moment sloegen de eerste pioniers hier hun eerste paal. Archeologische vondsten tonen aan dat dit zeker tweeënhalfduizend jaar geleden plaatsvond.
Onbegaanbaar waddengebied
De eerste nederzettingen waren aanvankelijk niet verhoogd. Ze worden daarom ook 'vlaknederzettingen' genoemd. De pioniers leefden tamelijk geïsoleerd. Hun nieuwe woongebied werd door onbegaanbare veenmoerassen van de Drentse zandgronden gescheiden. Tussen hen en de zee lag een uitgestrekt waddengebied, dat er net zo uit moeten hebben gezien als de huidige wadden.
Akkers en kerken
Vanaf 500 voor Christus is het Middag-Humsterland onafgebroken bewoond geweest. Sinds het begin van onze jaartelling bewerken boeren het land. Dat het landschap er ondanks de vele veranderingen nog zo mooi en authentiek uitziet, is te danken aan de boeren. Net als de boeren kozen in het verleden ook kloosterlingen voor het Middag-Humsterland. Zij stichtten er kerken, waarvan er dankzij de Stichting Groninger Kerken nu nog een aantal te bewonderen zijn.
Per tocht wisselt het thema, en wordt de nadruk door de gids nét iets anders gelegd. Maar alle tochten zijn interessant, ontspannend, leerzaam en nog sportief ook!