‘Dwaze Bredanaars, geluk en voorspoed te verwachten van een fabrieksstad. Is Tilburg dan de stad uwer voorliefde? Richt fabrieken op in Breda, maar zorg dat ge ook de naam behoudt van lieve, vrije, opene en gezonde gemeente, die zo gaarne door de vreemdeling als woonplaats wordt verkoren’.
Ondanks dat Breda nooit echt de industriestad is geworden, zoals men ruim een eeuw geleden in dit commentaar nog vreesde, zijn hier toch verschillende bedrijven gevestigd die een grote landelijke bekendheid kregen. Veel mensen kennen de drop en pepermunt van FAAM, ‘een Kwatta’ werd het synoniem voor een reep chocolade en Etna wordt nog steeds verhandeld. Loda is bleek, het ‘zoutje’ van Nibb-it, de eerste synthetische lak van Teolin, brandblussers van Saval enzovoort.
Een selectie van de bedrijven die je in deze buiten-expositie ziet – Hero, Drie Hoefijzers, Etna, Machinefabriek Breda, Faam, Lonka, Kwatta en de Enka – zijn samen met nog zoveel andere ondernemingen van groot belang geweest voor de ontwikkeling van de stad. Inmiddels is zijn de meesten verdwenen. Kijk je mee terug in de tijd? Heel toepasselijk op het oude terrein van Machinefabriek Breda.
O ja, CSM - de suikerfabriek - mag in dit rijtje natuurlijk niet ontbreken. Foto’s daarvan zie je in een buitenexpositie aan de Markkade, bij ’t Zoet.
Deze foto-expostie is een samenwerking met Graphic Matters en BRACK en is te bezoeken tijdens de openingstijden van BRACK:
Maandag: Gesloten
Dinsdag: Gesloten
Woensdag: 15.00 – 23.00
Donderdag: 15.00 – 23.00
Vrijdag: 12.00 – 23.00
Zaterdag: 12.00 – 23.00
Zondag: 12.00 – 23.00
Wil je wat meer verdieping? Historicus Peter van de Steenoven geeft tweemaal een lezing over de grootschalige industriële bedrijvigheid die het beeld van Breda in de jaren vijftig van de vorige eeuw domineerde. Deze lezing vindt ook plaats bij BRACK, in de oude fabriekshal. Twee vliegen in één klap: kun je tegelijkertijd de expositie bekijken!