In het jaar 1347 liep een zeilschip een haven aan de Middellandse Zee binnen en ontketende daarmee ongemerkt de grootste epidemie waarmee Europa ooit te maken heeft gehad. Met passagiers en lading kwamen dodelijke verstekelingen aan wal: ratten met vlooien die dragers waren van de pestbacil. Hetzelfde gebeurde in diverse Europese havens, met identieke gevolgen: ziekte, lijden en dood op een schier apocalyptische schaal. In de jaren 1347-’53 bezweek zeker een derde van de Europese bevolking aan wat bekend zou worden als de zwarte dood.
'De triomf van de dood' van Pieter Bruegel de Oude, 1562. 
De meeste historici zijn het erover eens dat het ging om een vorm van de builenpest, een bacteriële ziekte die regelmatig in Azië en Europa de kop had opgestoken. De plaag trof het Byzantijnse Rijk al in de 6de eeuw, waarbij naar schatting 25 miljoen mensen omkwamen, en bleef tot de laatste grote uitbraak, aan het eind van de 19de eeuw, grote aantallen slachtoffers eisen. Maar tussen 1347 en 1353 bereikte de pest zijn absolute, vernietigende hoogtepunt. De handel en de samenleving als geheel werden erdoor ontwricht. Het collectieve geheugen van een heel continent werd voorgoed getekend.
Download het hele artikel over De Zwarte Dood op de website van National Geographic Historia.