De makers, fotograaf en filmer Armando Ello en schrijfster Simone Berger organiseerden dit voorjaar al diverse filmvertoningen met nagesprek. Zij waren verrast door de emoties en openhartigheid van de aanwezigen die door de herkenning ook erkenning voelden.
Hoe is het mogelijk dat de Tweede Wereldoorlog, volgend jaar 80 jaar geleden, nog steeds doorwerkt bij de naoorlogse generaties? Hoe kan het dat de tweede en derde generatie zich vaak onbegrepen en alleen voelt in hun worstelingen over het verleden en door het onbegrip binnen hun familie?
Was het dan wel echt? De ouders en grootouders die buitenhuis toonden dat alles koek en ei was. Dat alles onder controle was en zij anderen buiten de deur opgewekt tegemoet traden. Die de indruk gaven dat zij zich helemaal aangepast hadden en dat de heimwee passé was? Was het dan wel echt, hun vage of halfslachtige antwoorden als je vragen durfde te stellen over vroeger en het werd afgewimpeld met ‘Adoe zo lang geleden, ben ik vergeten hoor’? En als ze dan eindelijk begonnen te vertellen werd het vaak abrupt afgebroken waardoor je met nog meer vragen en een onbestemd gevoel achterbleef…
De geschiedenis en de verhalen tonen dat de generatie die de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt aan het overleven was. Na de zogenoemde bevrijding op 15 augustus 1945, na de capitulatie van Japan, brak de angstige Bersiap-periode aan. In tegenstelling tot de Japanse bezetting was het niet langer duidelijk wie je vriend of vijand was. Na de zware jaren tijdens de onafhankelijkheidsstrijd van de nieuwe Republiek Indonesië volgde een min of meer gedwongen vertrek naar Holland. Daar moest een nieuw bestaan opgebouwd worden, voor de kinderen een goede toekomst met diploma’s en bovenal aanpassen! En er was onbegrip, heel veel onbegrip over wat zij die in het voormalige Nederlands-Indië woonden, tijdens de oorlogsjaren hadden meegemaakt en wat zij hadden verloren. Niet alleen materiele en persoonlijke spullen, ook hun illusies.
Hoe overleef je, hoe pas je je aan als je weet dat er geen terugkeer mogelijk is? Hoe echt waren hun rechte schouders en hun bescheiden glimlach?
Filmladder
Op woensdagavond 14 augustus om 19.15 uur wordt de documentaire vertoond bij de OBA Oosterdok (Openbare Bibliotheek Amsterdam). Er wordt een introductie door de makers verzorgd en na afloop gaat moderator Sylvia Dornseiffer met hen en de zaal in gesprek. Met muzikale omlijsting van Esmay Usmany en Erwin van Ligten. Kijk voor meer informatie op de website van de OBA.
Verdere filmvertoningen in augustus: o.a. Filmhuis LUX Nijmegen voor IndoFILMCafé, Filmtheater Gigant Apeldoorn, Groninger Forum, Filmtheater 't Hoogt Utrecht, Cinéma De Vlugt Amsterdam, LantarenVenster Rotterdam, MIMIK Filmhuis Deventer (met Q&A met de makers) en Filmtheater Fraterhuis Zwolle.
Voor meer informatie en de volledige agenda kijk je op: www.educatievoormalignederlandsindie.nl en www.mokumfilm.nl