De hele agenda van de Maand vind je natuurlijk op onze website.
Hoe weet je nog wat echt is, in een wereld van nepnieuws, deepfakes, complottheorieën en manipulatie? Wie heeft de waarheid in pacht? Beeldvorming, framing, misleiding en waarheidsvinding zijn van alle tijden. Ook ons beeld van de geschiedenis zelf verandert continu, op de deining van de tijdgeest en gedreven door voortschrijdend inzicht. In een tijd waarin de waarheid ergens in het midden ligt, het verschil tussen mening en feit vertroebelt en ‘factchecker’ een beroep is, gaan we met het thema 'Echt nep' op zoek naar het schemergebied tussen feit en fictie.
Vanaf 29 september kun je je een maand lang onderdompelen in historische verhalen om het heden beter te begrijpen. Zo kom je in De Balie in Amsterdam meer te weten over 75 jaar Chinese propaganda en duikt het Dordts Patriciërshuis in nepnieuws tijdens de Hollandse Oorlog.
Op de Radboud Universiteit in Nijmegen tonen de hofdansers van Les Précieuses Ridicules wat er echt is aan de zwijmelscènes in Pride & Prejudice en de glitterjurken van Bridgerton, terwijl je in Huis Gijn in Dordrecht op zoek gaat naar echt en nep in hun collectie. Een rondleiding door Museum De Waag in Deventer leert je meer over hun beroemde valsemuntersketel, en in Groningen kun je je onderdompelen in de geschiedenis van graffiti tijdens de stadswandeling van Stichting Kladmuur en Groninger Archieven.
Natuurlijk zijn er ook leuke activiteiten om zelf actief mee te doen. In Museum Havezate Mensinge in Roden kunnen kinderen hun eigen keramiek vervalsen en in de bibliotheken van Wommels en Balk kun je meedoen aan een leuke AI-Pubquiz.
Diverse organisaties besteden ook aandacht aan het veranderende beeld op ons koloniale verleden. Zo kun je in Roermond naar Roots: het slavernijverleden als bron voor een zoektocht waarbij je aan de hand van lezingen, optredens en gesprekken in dit onderwerp wordt meegenomen. Op 4 oktober wordt bovendien door WO2NET, de KB en het Indisch Herinneringscentrum de website onsland.nl gelanceerd, waar de gedeelde geschiedenis van Nederland en Indonesië samenkomt.
Opening met OVT
Tijdens de Maand van de Geschiedenis zendt radioprogramma OVT (VPRO) traditiegetrouw wekelijks uit vanaf een historische locatie. Publiek is hierbij van harte welkom. De live-uitzending van OVT vanuit het Nederlands Openluchtmuseum op 29 september is het officiële startschot van de Maand. En tijdens de laatste uitzending van OVT op 27 oktober live vanuit de OBA Oosterdok in Amsterdam zal de Libris Geschiedenis Prijs 2024 worden uitgereikt.
Foto Hans Schnitzler: Wouter Keuris Fotografie
Hans Schnitzler schrijft het Maand van de Geschiedenis-essay
Naarmate we meer van onze menselijke vermogens gaan uitbesteden aan machines wordt de vraag naar ons mens-zijn steeds relevanter. Wat maakt, in tijden van kunstmatige intelligentie, digitalisering en robotisering, het menselijk bestaan tot een menswaardig bestaan? Die vraag stelt filosoof, schrijver en columnist Hans Schnitzler centraal in De mens, de machine en de therapeut.
Om te begrijpen wat we nu zijn, moeten we onderzoeken hoe we zo geworden zijn. Daartoe nodigt Schnitzler de lezer uit om, samen met hem, in technotherapie te gaan en te graven in ons verleden.
Het essay is in oktober verkrijgbaar bij de boekhandel voor €6,99. En Hans Schnitzler reist het land door om hierover te vertellen.
Neem voor interviewverzoeken en recensie-exemplaren contact op met Evert de Vries van Bot Uitgevers: evert@botuitgevers.nl
Voor docenten
Ook in het onderwijs is oktober de Maand van de Geschiedenis. Veel scholen doen al mee door actief het promotiemateriaal op hun school in te zetten. Samen met de Schrijverscentrale stimuleren we bezoeken van geschiedenisschrijvers in het voortgezet onderwijs.
Ook zijn er in oktober speciale activiteiten voor docenten en scholen te boeken. Zo bedacht cultuurZIEN een leuk project voor basisschoolleerlingen bij de vervalste Kroniek van Vloet uit Kampen en kun je bij het Regionaal Archief Zuid-Utrecht een online speurtocht doen op zoek naar fakes in het archief. Op de pagina 'voor docenten' is het volledige aanbod te zien.
Ontdek gisteren, begrijp vandaag
Vanuit het verleden kun je het heden beter begrijpen en zo ook een beter begrip vormen van jezelf, je eigen achtergrond of omgeving. Begrip leidt tot inzicht, nuancering en mogelijk een andere kijk op de wereld. Daarom is oktober de Maand van de Geschiedenis, het grootste geschiedenisevenement van Nederland. Onder het motto 'Ontdek gisteren, begrijp vandaag' brengen we geschiedenis onder de aandacht bij miljoenen Nederlanders, samen met vele partnerorganisaties en honderden culturele instellingen, boekhandels en bibliotheken.
Over de organisatie
Het Nederlands Openluchtmuseum organiseert in oktober 2024 voor de dertiende maal de Maand van de Geschiedenis, die haar eenentwintigste editie beleeft. Het Fonds voor Cultuurparticipatie en het Cultuurfonds zijn investeerders van de Maand van de Geschiedenis. Om het evenement tot een succes te maken werkt het Nederlands Openluchtmuseum samen met verschillende partnerorganisaties. De Libris Geschiedenis Prijs is onderdeel van de Maand van de Geschiedenis.
De Maand van de Geschiedenis is te vinden op Facebook en Instagram. Praat mee over de Maand met de hashtags #mvdg en #echtnep.