Artikel

Han van Meegeren: meestervervalser

Door: Andere Tijden

Herman Göring, Hitler’s tweede man, stonk er met open ogen in en kocht een zeventiende-eeuwse Vermeer voor 1,65 miljoen gulden. Een week na de bevrijding bekende meestervervalser Han van Meegeren dat het schilderij van zijn hand was en niet van Vermeer. Dankzij de vervalsingen bezat Van Meegeren in de oorlog ruim vijftig grachtenpanden in Amsterdam en leidde een luxeleven. Was hij een handige jongen die zowel de kunstelite als Göring pootje lichtte? Bijna zeventig jaar later zijn de meningen nog steeds verdeeld.

Han van Meegeren (1889-1947) schildert in 1945 als demonstratie van zijn kunnen 'Jezus in gesprek met de schriftgeleerden'. Koos Raucamp (ANEFO) - Nationaal Archief

De schilderijen van Vermeer vals! En de dader voor de rechter! Het is wereldnieuws, in 1947. De rechtszaal is op een bijzondere manier aangekleed; het lijkt wel een museum, met al die schilderijen aan de muur. 

Waar draait het om? Han van Meegeren, woonachtig aan de Keizersgracht in Amsterdam krijgt vlak na de Tweede Wereldoorlog bezoek van de recherche. In de boedel van nazileider Hermann Göring is een schilderij van Vermeer aangetroffen. Göring verzamelde in razend tempo en op grote schaal door heel Europa kunst. Soms werd die geroofd, soms gekocht. Maar altijd geadministreerd. Uit de administratie blijkt deze Vermeer –'Christus en de overspelige vrouw'- door Van Meegeren verhandeld. En daarom komt de recherche praten: kunstschatten verkopen aan de Duitsers, is dat geen collaboratie? Verklaart u eens, meneer Van Meegeren? 

Van Meegeren ziet zich voor een ernstig dilemma geplaatst. Moet hij toegeven dat hij een kunstschat heeft verhandeld? Of moet hij zijn grootste geheim prijsgeven: de Vermeer is geen Vermeer, maar een Van Meegeren. 

Bekijk de uitzending en lees het volledige artikel op de website van Andere Tijden.