Rijksmuseum van Oudheden
Op school, op tv, online, in musea – waar je ook kijk of zoekt vind je de oudheid! Maar welke oudheid leren we dan eigenlijk kennen? Is dat het verre verleden ‘zoals het écht was’... of toch een bewuste verdraaiing van dat verleden? Wat nou als onze bronnen ons iets wijs hebben gemaakt, dat stemmen uit dat verleden gemanipuleerd zijn, vervalst; welke oudheid ken je dan eigenlijk?
In drie lezingen nemen diverse experts van de Universiteit Leiden je mee in hun onderzoek naar vervalste documenten en, voor zover mogelijk, naar de mensen achter die vervalsingen.
Drie lezingen:
[EN] Dr. Matthew Payne: Fragmenten en vervalsingen: hoe een paar woorden sterke verhalen kunnen creëren
In deze lezing bespreken we wat fragmenten zijn – kleine stukjes van verloren klassieke teksten, soms van slechts één woord – en de verschillende manieren waarop ze zijn gemaakt en bewaard. We zullen kijken naar enkele voorbeelden van vervalste fragmenten door de eeuwen heen, van laatantiek tot modern. Wie zijn toch die vervalsers die erachter schuilgaan? En waarom worden antieke tekstfragmenten zo vaak vervalst? Deze lezing is Engelstalig en komt voort uit het project Experiencing Fragments - Leiden University (universiteitleiden.nl).
Indira Huliselan (promovenda): Constantijn de Grote tussen twee vuren: vervalste documenten tijdens de christelijke strijd
Keizer Constantijn de Grote verwierf de reputatie van de eerste christelijke keizer, onder wiens bewind de christenen konden bloeien en groeien. Echter, de plotselinge verandering van de status van christenen – van een marginale sekte naar een door de keizer gesteunde autoriteit – stuitte op aanzienlijke weerstand binnen de Romeinse bevolking. Dit leidde tot een onvermijdelijke strijd waarin zowel christenen als hun tegenstanders documenten vervalsten om de ander in diskrediet te brengen. Hoe ging dat eraan toen? Waarom was het vervalsen van documenten zo aantrekkelijk? En hoe ver ging men om de macht te grijpen? Deze lezing komt voort uit het project Roman Fake News? Documentary Fictions in the Roman Empire - Leiden University (universiteitleiden.nl).
Elise Hoekstra en Joëlle Kraaijeveld (research master studenten): Dubieuze brieven. De betwiste brieven toegeschreven aan Julianus de Afvallige
Keizer Julianus de Afvallige, bekend als de laatste ‘heidense’ keizer, schreef naast oraties, lofzangen en hymnen ook brieven. De authenticiteit van deze persoonlijke, maar publieke, brieven is echter net zo omstreden als de auteur zelf. Deze lezing presenteert de resultaten van het Leidse researchtraineeproject ‘Dubious letters. The inauthentic epistles ascribed to Julian the Apostate (AD 361-363)’. Op welke manieren werden de brieven vervalst? En wat onthullen de brieven over de ‘echte’ Julianus? Deze lezing komt voort uit het research traineeship Microsoft Word - Research Trainee Proposal Van den Berg - Tacoma v.4-10-2023 (universiteitleiden.nl).
Locatie: Tempelzaal